GEBELİK VE DİYABETES MELLİTUS

GEBELİKTE GLUKOZ METABOLİZMASI
İnsulin duyarlılığı bütün gebe kadınlarda artacak ve ilk trimestrda bu artış neticesinde kan şeker seviyeleri ortalama 15mg/dl seviyesinde bir azalma gösterecektir. İkinci trimestra geldiğimizde plasenta (bebek eşi)’dan salıglanan anti-insülin hormonların (human plasental laktojen) özellikle yemek sonrası kan şeker seviyeleri artış gösterecektir. Bunun nedeni ikinci trimestrda hızlı büyüme nedeniyle bebeğin karbonhidrat ihtiyacının artmasıdır. Bu hormonların sayesinde bebeğe transfer edilen glukoz miktarı artacak ancak annenin kan şeker seviyesinin %80’nini geçmeyecektir. Bu ihtiyaç üçüncü trimestrda da devam edeceği için aynı durum üçüncü trimestrda da görülecektir.

GLUKOZ YÜKSEKLİĞİNİN FETAL ETKİLERİ
Yüksek kan şekeri sevileri fetus için toksik etkiye sahiptir. Yeni gelişen fetusda ani anne karnında ölümlere ve çeşitli konjenital (doğumsal) anomalilere neden olabilir. Bu etkilerin görülme olasılığı kanşeker sevşyesi ile doğru orantılıdır. Kan şeker seviyesi ne kadar yüksek ise bu hastalıkların görünme ihtimali o kadar artacaktır.

Bu hastalıkları görüldükleri sistemlere göre sınıflayacak olursak:

Kariak sistem:

Atrial septal defekt
Ventriküler septal defekt (kalpde oluşan delikler)
Büyük damar transpozisyonu
Aort koarktasyonu
Fallot tetralojisi

Santral sinir sistemi:

Nöral tüp defektleri
Anensefali
Holoprozensefali

Böbrekler:

Hidronefroz
Renal agenezi (böbrek gelişiminin olmaması)
Üreter anomalileri

Sindirim Sistemi:

Duodenal ve anorectal atrezi ( barsak tıkanıklıkları)
Omfalosel ( Göbek fıtığı)

Spinal:

Omurga gelişim anomalileri

DİYABETES MELLİTUS TANI KRİTERLERİ
Şeker hastalığı tanısı koyabilmek için kan tahlili yaptırmak yeterlidir. Herhangi bir zamanda bakılan kan şeker seviyesi >200 mg/dl ise, 8 saatlik açlık sonrası >126 mg/dl ise ve 75 gr şeker yüklemesi sonrası >200mg/dl ise şeker hastalığı tanısını koyuyoruz ve kan şeker seviyesini düşürmeye yönelik tedaviye başlıyoruz. Bu değerlerin altında olup bozulmuş bir glukoz metabolizmasını gösteren değerlerde hastalara özel diyet programı ile kan şeker seviyesini düzenliyoruz.

KİMLER RİSK ALTINDADIR
Gebelik öncesi vücut kitle indeksi >30 olanlar
Daha önceki gebeliğinde Gestasyonel DM ( hamilelik şeker hastalığı) olanlar
İdrar tahlilinde >2+ glukoz değeri olanlar
Açıklanamayan düşükler ve ölü doğum hikayesi olanlar
Daha önce yukarda saydığımız doğumsal anomalili bebek doğurma öyküsü olanlar
Birinci derece yakınlarında DM öyküsü olanlar

Bütün bu risk faktörlerinin yanında ; hiçbirisine sahip olmadığı halde ilk defa kendisinde şeker hastalığı olan hastalar da görülmektedir. İşte bu hastaları gözden kaçırmayıp, var olan hastalığı ortaya çıkarmak için Kadın Hastalıkları ve Doğum hekimleri olarak gebeliğin 24.-28. gebelik haftaları arasında 1 kere 75gr glukoz yüklemesi sonrası 1. saat ve 2. saat kan şekeri ölçümlerinin yapılmasını öneriyoruz. Bu sayede yaptıracağınız bir tahlil ile bebeğinizde meydana gelebilecek ve telafisi olamayan veya çok zor olan hastalıklardan bebeğinizi koruyabilirsiniz.